İşten çıkış bildirgesi nedir?
5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanununa göre, işten ayrılan her bir sigortalı için sigortalı işten ayrılış bildirgesi düzenlenmesi ve bu bildirgelerin SGK’ya internet kanalıyla gönderilmesi gerekmektedir.
Sigortalıların hizmet akdinin sona ermesi halinde, bu durumun sigortalının işten ayrıldığı tarihten itibaren en geç 10 gün içinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirilmesi gerekmektedir.
İşten çıkış bildirgesi nasıl düzenlenir?
İşten çıkış bildirgesi aynı işe giriş bildirgesi gibi sadece elektronik ortamda düzenlenip Sosyal Güvenlik Kurumu’na gönderilir. Kağıt ortamında düzenlenen işten çıkış bildirgelerinin bir hükmü bulunmamaktadır. İşten çıkış bildirgesi’nin Sosyal Güvenlik Kurumu’na nasıl verildiğine dair bilgi almak için İşten çıkış bildirgesi nasıl düzenlenir? başlıklı yazımıza göz atabilirsiniz.
İşten çıkış bildirgesi verilme süreleri ne kadardır?
Sigortalıların hizmet akdinin sona ermesi (işten ayrılmaları) halinde işverenler, sigortalının işten ayrıldığı tarihten itibaren en geç 10 gün içinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirimde bulunması gerekmektedir.
10 günlük sürenin ne zaman sona erdiğinin belirlenmesi sırasında, süre, sigortalının işten ayrıldığı tarihi takip eden günden itibaren başlatılmaktadır.
İşten çıkış bildirgesinde son 10 gün hesabı nasıl yapılır?
Sigortalıların hizmet akdinin sona ermesi (işten ayrılmaları) halinde işverenler, sigortalının işten ayrıldığı tarihten itibaren en geç 10 gün içinde sigortalı işten ayrılış bildirgesi ile Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirimde bulunması gerekmektedir.
10 günlük sürenin ne zaman sona erdiğinin belirlenmesi sırasında, süre, sigortalının işten ayrıldığı tarihi takip eden günden itibaren başlatılmaktadır.
Sigortalının iş akdinin feshinden sonra işveren tarafından en geç 10 gün içerisinde işten çıkış bildirgesinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na internet ortamında bildirilmesi gerekiyor.
07.06.2021 tarihinde işten çıkan işçi adına elektronik ortamda düzenleyeceğiniz işten çıkış bildirgesini 17.06.2021 tarihine kadar Sosyal Güvenlik Kurumu’na vermek ile yükümlüsünüz.
İşten çıkış bildirgelerinde 10 günlük süre, işçinin çıkış tarihinden sonraki günde başlar.
İşten çıkış bildirgesini kuruma vermek için başlayan 10 günlük süre, işçinin çıkış yaptığı günü takip eden gün ile başlar.
Örnek vermemiz gerekir ise; 07.06.2021 tarihinde iş akdi feshedilen işçi için, Sosyal Güvenlik Kurumu’na bildirge vermeniz gerekiyor ise, 10 günlük süreyi bu tarihten sonra saymaya başlayacaksınız. Çünkü kuruma vereceğiniz 07.06.2021 tarihli işten çıkış bildirgesinde işçi o tarihte çalışmış olarak kabul edilecektir. Siz bu neden ile, 07.06.2021 tarihinden sonra 10 gün sayıp, çıkış bildirgesinin en son tarihini bulabilirsiniz.
İşten çıkış bildirgesinde ki 10 günlük sürede iş günü kavramı yoktur.
- İşten çıkış tarihinden itibaren 10 günlük süre hesabında, iş günü ya da hafta tatili diye bir uygulama söz konusu değildir. Bu 10 günlük süre, normal takvim hesabı yapılarak bulunacaktır.
- İşten çıkış bildirgesi her halükarda elektronik ortamda verilmelidir.
- İşten çıkış tarihinden itibaren 10 günlük süreyi geçirseniz dahi, işten çıkış bildirgesini elektronik ortamda vermek zorundasınız. Sosyal Güvenlik Kurumu, bu gecikmelerden dolayı kağıt ortamında düzenlenen bildirgeleri kabul etmemektedir.
İşten çıkış bildirgesi vermemenin cezası ne kadardır?
İşten çıkış bildirgelerinde ceza sistemi iki şekilde uygulanmaktadır.
Birincisi işten ayrılış bildirgesini zamanında vermeyenler hakkında, her sigortalı için asgari ücretin onda biri oranında idari para cezası uygulanır.
İkinci durum ise;
İşten ayrılış bildirgesinin verilmesi gereken 10 günlük yasal sürenin geçmesine rağmen, işveren tarafından herhangi bir denetlemeye tabii tutulmaksızın kendi iradesi ile 30 günlük süre içerisinde verildiği taktirde, asgari ücretin onda biri oranında kesilen cezanın dörtte birini öder. ( 2021 yılında asgari ücret brüt 3.577,00 TL.)
Yani işverenin işten ayrılış bildirgesini kendiliğinden ve 30 günlük süre içinde verdiği taktirde, 357,70 TL. olan ceza 89,42 TL. olacaktır. ( 2021 )
Ayriyeten her iki ceza için erken ödeme şansı da söz konusu. İşverenler cezaların kendilerine tebliğinden itibaren 15 gün içerisinde yetkili kanallar aracılığıyla ödeme işlemini gerçekleştirir ise ekstra olarak %25’lik bir indirim daha kazanacaktır.
İşten çıkış bildirgesi iptal edilebilir mi?
İşten çıkış bildirgesi, yukarıda da bahsettiğimiz gibi Sosyal Güvenlik Kurumu‘na, işveren tarafından işçinin çıkış yaptığı tarihten itibaren 10 gün içerisinde verilmesi gerekmektedir. Fakat olur ya, yanlış kişi adına bir bildirge düzenlenir ya da işçinin işten çıkışı iptal olur ise, yasal süre olan 10 gün içerisinde işten çıkış bildirgesi gene elektronik ortamda iptal edilebilir. Bu işlemin işverenlere karşı herhangi bir cezai yaptırımı bulunmamaktadır. Bknz: İşten çıkış bildirgesi nasıl iptal edilir?
İşten çıkış kodunu yanlış yazdım, düzeltme şansım var mı?
Yasal süre içerisinde işverenler, hatalı ya da yanlış olduğunu düşündüğü işten çıkış bildirgeleri ile ilgili gerekli düzeltmeleri yapabilirler. Fakat yasal süre geçtikten sonra bildirgelerine müdahale etmek işverenleri idari para cezaları ile karşı karşıya bırakabilir. Fakat işten çıkış kodu değişikliği ceza kodu kapsamına alınmamıştır.
İşten çıkış kodu değişikliğini yasal süre aşıldıysa sadece İşkur aracılığıyla düzeltilebilir.
İşveren işten çıkış bildirgesinde Sosyal Güvenlik Kurumu’na beyan ettiği işten çıkış kodu hatalı ise ve 10 günlük yasal süre aşıldıysa bağlı bulunduğu İşkur Müdürlüğü’ne dilekçe ile başvurmak sureti ile işten çıkış kodunun düzeltebilir. Bknz: İşten çıkış kodu düzeltme dilekçesi
İşten çıkış kodu neden önemlidir?
İşten çıkış bildirgelerinde işveren tarafından beyan edilen işten çıkış kodu hem işçi hemde işveren adına önemli sonuçları olan bir işlemdir. İşçinin çalıştığı dönemler itibariyle kıdeme bağlı hakları, fesih sonrası takip edeceği yol ve işsizlik ödeneği alıp alamayacağı gibi hususlar doğrudan çıkış koduyla alakalıdır. Hatalı bir kod seçimi, işçiyi veya işvereni mağdur edebileceği gibi her iki tarafı karşı karşıya getirebilecektir. Hatanın düzeltilmesi mümkün olmakla birlikte, bu da ayrı bir uğraş gerektirecektir. Dolayısıyla SGK çıkış kodu seçilirken dikkatli olunması gerekmektedir. Bknz: SGK işten çıkış kodları ve açıklamaları
İşten çıkış kodu seçilirken nelere dikkat edilmelidir?
SGK çıkış kodu seçilirken dikkat edilmesi gereken temel husus, fiili duruma en uygun kodun seçilmesidir. Yani kod seçiminde esas olan iş sözleşmesinin sona ermesine sebep olan durumdur. Dolayısıyla çıkış kodunun da bu sebeplere en uygun şekilde seçilmesi gerekir.
