Anlaşarak işten ayrılma ve işsizlik maaşı
Anlaşarak işten ayrılma ve işsizlik maaşı
Soru: Merhaba, ben yaklaşık 6 yıldır özel bir şirkette çalışıyorum. Biraz nakit paraya ihtiyacım var ve bu neden ile çok zor durumdayım. İşverenim ile anlaşarak kıdem tazminatımı alarak işten ayrılmayı teklif ettim ve kendisi de kabul etti. Fakat kafama takılan bir şey var. Ben bu şartlarda işten ayrılırsam işsizlik maaşından faydalanabilir miyim? Teşekkür ederim.
Cevap:
Merhabalar,
4857 Sayılı İş Kanunu‘nda bu tarz bir uygulama söz konusu değil. Fakat bahsetmiş olduğunuz durum ikale yani; bozma, yürürlükten kaldırma, feshetme; iki kişinin, aralarında yaptıkları herhangi bir akdi, anlaşmayı bozmaları. durumunu ortaya çıkartıyor.
İkale ne demektir?
İkale yukarıda da söz ettiğimiz gibi iki kişinin aralarında yaptıkları bir sözleşme, ya da iki kişinin anlaşma suretiyle, geçmiş dönemlerde imzalamış oldukları sözleşmeleri karşılıklı olarak feshetme yani bozma anlamına gelir. Bu neden ile ikale, İşveren ve işçinin herhangi bir sebepten ötürü, anlaşmak suretiyle iş akdini sonlandırma işlemine ikale denilmektedir.
İkale işlemleri her ne kadar mevzuatımız da yer almasa da oldukça sık bir şekilde uygulanmaktadır.
İkale sözleşmesi imzalamadan önce, taraflar iş sözleşmesinin hangi şekilde sona ereceğini ve sözleşmesin sona erişinden itibaren ne gibi haklara sahip olacağı konusunda mutabakat sağlar ve o şekilde sözleşmeye imza atarlar. İmzaladıkları bu sözleşmelere de ” ikale sözleşmesi ” denilmektedir.
İkale ne işçi feshidir, ne de işveren feshidir.
Fakat daha önce de bahsettiğimiz gibi iş hukukumuzda bu tarz bir düzenleme yok. Doğal olarak işverenler tarafından iş akdi feshedilen işçileri için Sosyal Güvenlik Kurumu‘na elektronik ortamda verilmesi gereken işten çıkış bildirgesi‘nde de “ikale” ile ilgili bir bölümde bulunmamakta.
İkale ile gerçekleşen fesihlerde, biten iş ilişkilerinin Sosyal Güvenlik Kurumu‘na bildirimleri her zaman tereddüt yaratmaktadır. Zaman zaman işverenlerden de bu tarz bir sorular alıyoruz ve açıkça söylemek gerekir ise, Sosyal Güvenlik Kurumu’nun uyguladığı işten çıkış kodlarını incelediğimizde, ikale için en doğru kodun “22-diğer nedenler” olduğu görülmektedir.
Eğer işveren 22 – diğer nedenler kodu ile bildirimde bulunursa işsizlikten faydalanamazsınız.
Fakat “22-Diğer Nedenler” kodunun seçilmesi durumunda işçinin olası bir işsizlik maaşına başvurması sonucunda olumlu yanıt alması söz konusu olmayacak üstelik, işverenin de ödemiş olduğu tazminatı gider olarak yazması ve gelir vergisinden muaf tutması mümkün olamayacaktır. Çünkü ödenen artık kıdem tazminatı değil, sözleşmesel bir tazminattır.
Özetleyecek olursak şayet;
İşsizlik maaşı ile ilgili prim şartlarını yerine getirseniz dahi işten çıkışınız ile ilgili sizin adınıza beyan edilen işten çıkış bildirgesinde ki ” işten çıkış kodu” büyük önem arz etmektedir. Normal şartlar da anlaşmalı olarak gerçekleşen fesihler de 22 – diğer nedenler kodu seçilmelidir. İşvereniniz de bu kodu seçer ise ne yazık ki işsizlik maaşından faydalanmanız mümkün olmamaktadır. Fakat tabi ki son söz işvereninizin. Bu konuyu işvereniniz ile görüşmenizi şiddetle tavsiye ediyoruz.
