Kadın işçilerin çalışma hayatı ile ilgili merak edilenler

By Umut ULU Kadın 13 Haziran 2018 Yorum yapılmamış

Kadın işçilerin çalışma hayatı ile ilgili merak edilenler

Evlenen kadın işçi kıdem tazminatı alabilir mi?

“1475 sayılı iş kanununun 14. maddesi gereğince bir iş yerinde çalışırken evlenen kadınlar, o iş yerinde bir yıldan fazla sürede çalışıyorlarsa ve nikah tarihinden bir yıl içinde evlilik sebebiyle işlerini bırakırlarsa iş yerinden kıdem tazminatı alma hakkına hak kazanırlar.”

Evlilik nedeniyle kıdem tazminatını hak etme şartları nelerdir?

Türkiye Cumhuriyeti Medeni Kanunu’na uygun bir şekilde evlenmeniz,
Evlendiğiniz tarihte iş akdinizin devam etmesi,
Evlendiğiniz tarihe kadar iş yerinizde ki kıdeminiz en az bir yıl olması,
Evlendiğiniz tarihten itibaren en geç bir sene içerisinde işvereninizden “evlilik” nedeniyle iş akdinizin fesih edilmesini talep etmeniz.

Gerekmektedir.

Kadın işçilerin gece postasında çalıştırılma süresi ne kadardır?

Kadın işçiler her ne şekilde olursa olsun gece postasında yedi buçuk saatten fazla çalıştırılamaz.

İşveren kadın işçileri iş yerine götürüp getirmek zorunda mıdır?

Belediye sınırları dışındaki her türlü iş yeri işverenleri ile belediye sınırları içinde olmakla beraber, posta değişim saatlerinde alışılmış araçlarla gidip gelme zorluğu bulunan iş yerleri için işverenler, gece postalarında çalıştıracakları kadın işçileri, sağlayacakları uygun araçlarla ikametgahlarına en yakın merkezden iş yerine götürüp getirmekle yükümlüdür.

Kadın işçilerin eşleri de gece postalarında çalıştırılabilir mi?

Kadın işçinin kocası da işin postalar halinde yürütüldüğü aynı veya farklı bir iş yerinde çalışıyor ise, kadın işçinin isteği üzerine, gece çalıştırılması, kocasının çalıştığı gece postasına rastlamayacak şekilde düzenlenmelidir.

Gebelik ve analık durumunda çalışma yasağı

Kadın işçiler, gebe olduklarının doktor raporuyla tespitinden itibaren doğuma kadar, emziren kadın işçiler ise doğum tarihinden başlamak üzere altı ay süre ile gece postalarında çalıştırılamazlar. Emziren kadın işçilerde bu süre, ana ve çocuğun sağlığı açısından gerekli olduğunun iş yeri hekimi, iş yeri ortak sağlık birimi, işçi sağlığı dispanserleri, bunların bulunmadığı yerlerde sırasıyla en yakın Sosyal Sigortalar Kurumu, sağlık ocağı, hükumet veya belediye doktoru raporuyla belgelenmesi halinde, bir yıla kadar uzatılır.

Doğum izni süresi ne kadardır?

Doğum izni tekil gebelikte doğumdan önce sekiz, doğumdan sonra sekiz ve çoğul gebelikte doğumdan önce on, doğumdan sonra sekiz olmak üzere ikiye ayrılır. Doğum öncesi izniniz, tekil gebelikte hamileliğinizin otuz ikinci haftasında sekiz hafta olarak doktor raporuyla başlar.

Doğum sonrası ücretsiz izin süresi ne kadardır?

Doğum öncesi ve doğum sonrası hak edilen olan istirahat süresi sona erdikten sonra, kadın işçiler arzu ederler ise işverenlerinden altı aya kadar ücretsiz izin talebinde de bulunabilirler. İşveren doğum yapan kadın işçilerin bu talebini reddetme şansı bulunmamaktır.

İşveren doğum izni sürem içinde işe gelmememden dolayı hizmet akdi mi feshedebilir mi?

Hayır, doğum izni süresinde kadın işçilerin çalıştırılması yasaktır. Dolayısıyla bu süre zaafı içerisinde hizmet akdi feshedilemez.

Hamileliğim sırasın da doktorumun onayıyla işverenimden daha hafif iş talebinde bulunabilir miyim?

Evet, doktorunuz onay verdiği taktirde kadın işçi sağlığına daha uygun işlerde çalıştırılabilir. Başka bir işe aktarılmanız teknik olarak mümkün değil ise, sizin ve bebeğinizin sağlığı göz önünde bulundurularak ücretsiz izinli sayılmanız sağlanır.

Hamileliğim süresince çalışırken periyodik kontrollerimi nasıl yapabilirim?

Hamileliğiniz süresince periyodik kontrollerinizi yapabilmeniz için işvereniniz size ücretli izin verir.

Yıllık ücretli izinim hesaplanırken doğum izinlerim dikkate alınır mı?

Kadın işçilerin 4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 74. maddesi hükümleri uyarınca doğumdan önce ve doğumdan sonra çalışmalarının yasak olduğu sekizer haftalık ( çoğul gebelikte doğumdan önce on, doğumdan sonra sekiz ) süreler, yıllık izin haklarınız da çalışılmış gibi sayılır.

Doğumdan sonra kadın işçinin süt izni ne kadardır?

Doğumdan sonra çocuğunuz bir yaşına gelene kadar günde toplam bir buçuk saat süt izni kullanma hakkınız bulunmaktadır.

Süt izni nasıl kullanılır?

Doğumdan sonra günde 1.5 saat kullanılacak süt izninin hangi saatlerde kullanılacağını kadın işçi belirler. Burada esas olan bebeğin sağlığı olduğu için süt izni toplu halde kullanılamaz.

İşveren süt iznimden dolayı ücretimde herhangi bir kesinti yapabilir mi?

Hayır, doğumdan sonra kullandırılan günde 1.5 saatlik süt izinleri çalışma saati olarak sayılmaktadır, bu nedenle herhangi bir kesinti yapılamaz.

Kadın işçilerin çalışma hayatı

Gebe veya emziren bir kadın günde maksimum kaç saat çalıştırılmalıdır?

Gebe veya emziren bir kadın günde 7.5 ( yedi buçuk ) saatten fazla çalıştırılamaz.

İşveren gebe bir kadına gece çalışması yaptırabilir mi?

İşveren kadın işçisine gebe olduklarını doktor raporuyla ispat ettikleri taktirde doğuma kadar gece çalışması yaptırtamaz.

Kadın işçiler gece postalarında çalıştırılabilir mi?

18 yaşını doldurmamış çocuk ve genç kadın işçilerin sanayiye ait işlerde gece çalıştırılması yasaktır.

18 yaşını doldurmuş kadın işçiler ise Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı‘nca hazırlanan ” Kadın İşçilerin Gece Postalarında Çalıştırılma Koşulları Hakkında Yönetmelik“te belirtilen şartlara uyulması kaydıyla gece çalıştırılabilir.

Kadın işçileri gece postalarında çalıştıran işverenlerin sorumlulukları nelerdir?

a) Gece postalarını 7.5 ( yedi buçuk ) saati geçmeyecek şekilde düzenlemeleri gerekmektedir.

b) Gece postasında çalıştıracakları kadın işçiler için işe başlamadan önce yönetmelikte tanımlanan kişi ve kurumdan çalışmalarına engel bir durum olmadığına dair sağlık raporu alarak her 6 ( altı ) ayda bir bu raporu yenilemek zorundadır.

c) Belediye sınırları dışındaki iş yeri işverenleri ile belediye sınırları içinde olmakla beraber posta değişim saatlerinde alışılmış araçlarla gidip gelme zorluğu bulunan iş yerleri işverenleri için gece postalarında çalıştırılacak kadın işçiler için uygun araçlarla en yakın merkezden iş yerine götürüp getirmek zorundadır.

İşveren sadece cinsiyetimden ötürü daha az ücret verme hakkına sahip mi?

Hayır, aynı veya eşit şartlarda çalışıyor iseniz, işveren sadece kadın olduğunuz için sizi erkek işçilerden ayrı tutarak daha düşük ücret ödeyemez.

İşveren sadece cinsiyetimden ötürü iş akdi mi feshedebilir mi?

Hayır, ırk, renk, medeni hal, aile yükümlülükleri, din, siyasi görüş, cinsiyet, hamilelik gibi durumlar hizmet akdinin feshi için geçerli bir neden oluşturmaz.

İşe yeni başladım, analık nedeniyle sağlık yardımlarından faydalanabilir miyim?

5510 Sayılı sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu‘na göre sağlık hizmetlerinden faydalanabilmeniz i son bir yıl içerisinde 30 ( otuz ) gün prim gerekli. Fakat işe yeni giren daha otuz günlük primi dahi olmayan kadın işçiler için de ayakta veya yatarak gerçekleşecek tüm tedavi, tahlil ve tıbbi müdahaleler genel sağlık sigortası kapsamındadır.

Analık halinde geçici iş görememezlik ödeneğinden faydalanabilir miyim?

Doğum sebebi ile geçici iş görememezlik ödeneğinden faydalanabilmeniz için;

Doğum gerçekleştiği tarihte sigortalılığın sona ermemiş olması,
İstirahat dönemlerinde iş yerinde çalışmamış olması,
Doğumun gerçekleştiği tarihten geriye dönük bir yıl içerisinde en az doksan gün kısa vadeli sigortalılık priminin yatırılmış olması,

Gerekmektedir.

Analık halinde alacağım geçici iş görememezlik ödeneğinin günlük miktarı ne kadardır?

Doğum yaptığınız tarihten önceki on iki ayda ki son üç ay içinde almış olduğunuz prime tabii brüt ücretler toplamınızın günlük ortalaması bulunur. Ayaktan istirahatli iseniz bu tutarın 2/3’ü, yatarak tedavi oluyorsanız bu tutarın 1/2’si analık sebebiyle, çalışmadığınız her gün için geçici iş görememezlik ödeneği olarak ödenir.

Bakıma muhtaç malul bir çocuğum var, erken emekli olabilir miyim?

5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu bakıma muhtaç malül çocuğu olan kadın işçiler için daha erken emekli olabilme imkanı sunmaktadır.

Buna göre; Kadın işçi bakıma muhtaç malul çocuğu olduğunu “Maluliyet ve Sağlık Kurulları Daire Başkanlığı“nca uygun görülecek bir raporla belgelerse 01.10.2008 tarihinden sonra geçen prim ödeme gün sayılarının dörtte biri, prim ödeme gün sayılarına eklenecek ve eklenen bu süreler emeklilik yaş haddinden de indirilecektir. Kadın işçi evlat edindiği malul çocuğu için de aynı haktan yararlanabilecektir.