Soru: Merhaba, bir çalışanımız iş yerine sürekli olarak alkollü olarak gelmekte. Ne yaptıysak bir türlü bu huyundan vazgeçiremedik. İşçinin işyerine alkollü gelmesini istemiyoruz. Bu işçi ile nasıl bir yaptırım uygulayabiliriz.? Geri dönüş için peşinen teşekkür ederim, iyi çalışmalar.
Cevap:
Merhabalar,
4857 Sayılı İş Kanunu‘nun 84. Maddesi’nde konu ile ilgili;
İş yerine sarhoş veya uyuşturucu madde almış olarak gelmek ve iş yerinde alkollü içki veya uyuşturucu madde kullanmak yasaktır.
ifadelerine yer verilmiştir.
Kanundan da anlaşılacağı üzere, iş yerine sarhoş olarak gelmek ve iş yerinde alkollü içki kullanmak yasaklanmıştır. Kanun bu konuda çok açık. İş başı yapmadan önce alkol alıp iş yerine sarhoş bir şekilde gelen işçi ile, iş yerine sağlıklı bir şekilde gelip, iş yerinde alkol alan işçi aynı değerde yargılanmalıdır. İkisinin de kabahati, iş edimini sağlıklı bir şekilde yerine getirmemeleri konusunda suçludur.
Fakat burada işverenler zaman zaman insiyatif kullanmakta ve sağlıksız kararlar vermektedir. Kanun’da işçinin iş yerine sarhoş gelmesinden bahsedilmektedir. İşçinin iş başından önce alkol almasından söz edilmemektedir. Yani işçi iş başı yapmadan önce, kendi sağlığını riske etmeyecek ve sarhoş olmayacak şekilde alkol alması 4857 Sayılı İş Kanunu‘na göre suç değildir.
Kanun işçinin alkol alıp, kontrolsüz bir şekilde iş başı yapıp yapmaması ile ilgilenmektedir. Fakat, işçi iş yerinde gizli bir şekilde alkol alır ise, bu alkolün miktarı ne olursa olsun suçtur. Bu durum sadece işverenin özel izinleri ile ortadan kaldırılır. Aksi taktirde işçinin “ya bir bardak içtim” diyerek kendini savunma şansı bulunmamaktadır.
İşçi iş yerinde içmiyor, işe gelmeden önce içip iş başı yaptığı durumlarda ise;
Sarhoş olmamak kaydı ile, iş başı yapmadan önce alkol almak yasa koyucu nazarında suç değildir. Burada önemli olan konu, işçinin işbaşı yaptıktan sonra çalıştığı ortamda ki davranışları ve verilen işi yerine getirip getirmediğidir.
Özetlememiz gerekir ise şayet;
İşçinin işyeri sınırları içerisinde alkol alması ya da uyuşturucu madde kullanması 4857 Sayılı İş Kanunu tarafından kesinlikle yasaklanmıştır. Eğer böyle bir durum söz konusu olursa, işveren işçinin iş sözleşmesini bildirimsiz olarak feshedebilir.
Fakat işçinin işyerine alkollü gelmesi konusunda yani işyeri sınırları dışarısında alınacak alkol konusunda işverenin bir yaptırımı ne yazık ki söz konusu değildir. Biraz öncede söz ettiğimiz gibi, işçinin işyeri sınırları dışında aldığı alkolün, işyerine geldikten sonraki davranışları ve kendisine verilen görevleri sağlıklı bir şekilde yerine getirip getirememesiyle ilgilidir. Bu konularda herhangi bir problem söz konusu değil ise, işveren işyerine alkollü olarak gelen ama sarhoş olmayan ve verilen işi sağlıklı yapan bir işçiye karşı yaptırım uygulayamaz.
Ayrıyeren;
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 84/b. maddesindeki yetkisini kullanarak işyeri sınırları içerisinde (işçi gazinosu, lokali gibi yerler) içki içilmesine izin vermişse, onun tayin ve tespit ettiği hal, zaman ve şartlarda alkollü içki alınması, doğal olarak işveren için haklı neden oluşturmayacaktır.
4857 Sayılı İş Kanunu’nun 84/c. maddesinde belirtildiği gibi, alkollü içki üretilen iş yerlerinde çalışan ve işin gereği olarak üretimi kontrolle görevlendirilen işçiler ile kapalı kaplarda veya açık olarak alkollü içki satılan veya içilen iş yerlerinde işin gereği alkollü içki içmek zorunda olan işçiler ve işin niteliği gereği müşterilerle birlikte alkollü içki içmek zorunda olan işçiler için iş yerinde alkollü içki kullanma yasağı uygulanmayacağından bunların iş sözleşmelerinde iş yerinde içki kullanmaları nedeniyle iş sözleşmesi feshedilemez.
