İşyerinde sigara içme yasağı
Soru: Merhabalar, iş yerimiz de kapalı alanlar da sigara içme yasağı uygulanmasına rağmen bir işçimizi sigara içmenin yasak olduğu bölümde sigara içerken yakaladık. Defalarca uyarıda bulunmamıza rağmen halen bu tarz durumlar ile karşılaşmamız bizim canımızı sıkıyor. Bu işçiye karşı yaptırımımız nedir? İşçiyi haklı neden ile iş akdini feshetmek istiyoruz. Böyle bir hakkımız var mı? Bilgi verebilirseniz çok sevinirim, iyi çalışmalar.
Cevap:
Merhabalar,
Bir işyerinde sigara içme yasağı uygulanıyorsa ve işçinin yasağın söz konusu olduğu bölgelerde sigara içtiği tespit edilmişse, tazminatsız olarak işten çıkarılabilir.
İşveren iş yerinde yönetim hakkına sahip olduğu için, işyerinde bir takım güvenlik önlemleri alabilir. Bu önlemlerden bir tanesi de işyerinde sigara içme yasağı olabilir. Fakat burada işverenlerin dikkat etmesi gereken husus; işverenin işletme içerisinde tamamen sigara içmelerini yasaklayabilmesi için bir takım şartları yerine getirmesi getirmesidir. Yani direk “ bu iş yerinde sigara içmek yasaktır. “ diyerek işçilerine yaptırım uygulayamaz.
Öncelikle yapması gereken şey; işçiler ile imzalamış olduğu iş sözleşmelerinde sigara yasağının beyan edilmesidir. İlk olarak işverenin iş yerinde işçilerin sigara içmesini yasaklayabilmesi için bu durumun sözleşmede belirtilmiş olması gerekmektedir. İş sözleşmesinde, personel ve disiplin yönetmeliğinde bu yönde bir hüküm bulunmuyorsa işveren sigara içme yasağı uygulayamaz.
Genellikle iş sözleşmelerinde direk olarak “ sigara “ yasağı beyan edilmese de, çoğu iş sözleşmelerinde, “ işçi işvereninin işyerinde almış olduğu disiplin ve güvenlik önlemlerine uymayı peşinen kabul etmiştir diye bir madde bulunur. Sigara içme yasağı da bu güvenlik önlemlerinden bir tanesi olduğu için işveren yaptırım uygulayabilir.
İş yerinde sigara yüzünden yangın çıkabilir.
İşverenin işyerinde sigara içilmesini yasaklayabilmesinin arkasında muhakkak bir neden olması gerekmektedir. Eğer iş yerinde yangın tehlikesi söz konusu ise, iş yerinde gerçekleştirilen faaliyet ve üretim tekniği yangın riskini artırıyorsa bu durumda işveren sigara içilmesini yasaklayabilir.
İşletme içerisinde uyarı levhaları bulunmalıdır.
Her ne kadar taraflar arasında imzalanan iş sözleşmelerinde bu durum karşılıklı olarak imza altına alınmış olsa da, işveren bu durumu ayriyeten işletme içerisinde asacağı uyarı levhaları ile işçilere duyurmalıdır. Sigara içmenin yasak olduğu bölümler de uyarı levhalarının bulunması işverenin yararına olacaktır.
Şartlar ne olursa olsun, olası bir mahkeme durumunda açık bir şekilde sigara içmenin yasak olduğunu, mahkeme heyetine işletme içerisinde uyarı levhalarının bulunduğunu beyan etmeniz işveren olarak elinizi fazlasıyla kuvvetlendirecektir.
Çakmak ile oynamak bile problem olabilir.
Sigara içmenin yasak olduğunu beyan eden işveren, bunun bir şekilde yangın riskinin olacağına işaret etmektedir. Bu neden ile açıkçası bu durumu sadece sigara ile sınırlandırmak yanlış bir uygulama olacaktır. Bu nedenle sigara içilmesinin yasak olmasını isteyen işveren, yangın riskini de göze alarak buna sebebiyet verecek olan, çakmak, kibrit ya da yanıcı patlayıcı tüm malzemelerin kullanımını yasaklama hakkına sahiptir.
Sigara yasağı uygulamasına karşı sigara içme alanı oluşturulmalıdır.
İşyerinde yangın riskine karşılık sigara içilmesi yasaklanmış ve bu yasağa rağmen işçinin sigara içtiği tespit edilmişse işçi tazminatsız olarak işten çıkarılabilir. İşveren direkt olarak Tütün Ürünlerinin Zararlarının Önlenmesi ve Kontrolü Hakkında Kanun‘a dayanarak da iş yerinde sigara yasağı uygulayabilir. Bu durumda kanunun öngördüğü şekillerde kapalı alanlarda sigara içilmesi yasaklanabilir. İşveren bu şekilde sigara yasağı uyguluyorsa iş yerinde sigara içilebilecek uygun bir ortam da oluşturmalıdır. Yani işveren bir şekilde sigara içen çalışanlarına da tamamen yasaklama getiremez. Sigara kullanan çalışanlarına, sigara içmeleri için uygun bir ortam oluşturmak zorundadır.
Özetlememiz gerekir ise şayet;
İşveren yönetim hakkını kullanarak, işletme içerisinde işçilerinden yangın riskini göz önüne alarak sigara içmelerine yasak koyabilir. Bu işverenin en doğal hakkıdır. İşveren işçilerine sigara içmeye uygun bir ortam oluşturmak koşulu ile bu konuda yaptırım uygulama hakkına sahiptir.Kanunun öngördüğü yasaklara uygun şekilde sigara içilebilecek bir alan oluşturan işveren, bu alan dışında sigara içen işçinin iş sözleşmesini tazminatsız olarak feshedebilecektir.
