İş davalarında zorunlu arabuluculuk getirmesi nedeniyle 15 milyon işçiyi ilgilendiren İş Mahkemeleri Yasa Tasarısı Meclis Genel Kurulu’nda dün akşam kabul edilerek yasalaştı.
Artık işçi, iş yeri ile tazminat problemi yaşarsa ya da işe iade isteğiyle işverenine direk dava açamayacak. Peki nedir bu arabuluculuk? Merak edilenler sorular ve cevapları yazımızın devamında.
Tazminat ya da işe iade için ilk önce arabulucuya gitmek gerekiyor.
“Bireysel veya toplu iş sözleşmesine” dayanan işçi veya işveren alacağı ve tazminatı ile işe iade davalarında arabulucuya başvuru, dava şartı oldu. Davacı, arabulucu vasıtasıyla anlaşmaya varılamadığına ilişkin son tutanağın aslı veya arabulucu tarafından onaylanmış örneğini dilekçesine eklemek zorunda olacak.
Arabulucuya gitmeden dava açabilir miyim?
Kanunun yürürlüğe girmesiyle işçi alacakları ile işe iade talepleri için doğrudan dava açılamayacak. Arabulucuya başvurmadan dava açılması halinde dava, esasına girilmeden dava şartı yokluğu nedeniyle usulden reddedilecek. Fakat taraflar arabuluculuk yoluna başvurdukları halde anlaşamazlarsa dava açabilecekler.
Arabulucuya başvuru zorunluluğuna uyulmaması halinde mahkemece davacıya, son tutanağın bir haftalık kesin süre içinde sunulması aksi takdirde davanın usulden reddedileceğini içeren davetiye gönderilecek. İhtarın gereği yerine getirilmez ise dava dilekçesi karşı tarafa tebliğe çıkarılmaksızın davanın usulden reddine karar verilecek. Arabulucuya başvurulmadan dava açıldığı anlaşılırsa herhangi bir işlem yapılmaksızın dava usulden reddedilecek. Arabulucu ile görüşmeye tarafların avukatları ya da yasal temsilcileri de katılabilecek.
Arabulucu nasıl belirlenecek?
Zorunlu arabuluculuk, adliyelerde kurulacak arabuluculuk merkezleri tarafından yönetilecek. Taraflar merkezde arabuluculuk hakkında bilgilendirilecek. Başvuranların kendi arabulucularını seçememesi halinde arabulucu merkezde bulunan otomasyon sistemi üzerinden belirlenecek. Arabulucu ataması sadece Adalet Bakanlığı arabuluculuk siciline kayıtlı arabulucular arasından yapılacak. Atanan arabulucu taraflarla iletişime geçerek sürecin başlamasını sağlayacak. Arabuluculuk büroları, Hakimler ve Savcılar Kurulu tarafından belirlenen sulh hukuk hakimliğinin gözetim ve denetimi altında görev yapacak.
İş kazaları ve meslek hastalıkları konularında arabulucuya gitmek şart değil.
İş kazası veya meslek hastalığı kaynaklı maddi, manevi tazminat ile bunlarla ilgili rücu davaları hakkında arabulucuya gitme zorunluluğu olmayacak. Taraflar arzu ettikleri taktirde bu konular için direk dava yoluna başvurabilirler.
