Zorunlu staj ile gönüllü staj arasında ki fark nedir?

Soru: Merhaba, ben bir şirkete staj başvurusu yaptım fakat, işveren sigortamın kimin tarafından yatırılacağına dair tereddütleri var. Açıkçası bu benim ilk stajım olduğu için bende konuya hakim değilim. Staj işlemlerinde stajyerlerin sigortasını okul yatırıyor diye biliyorum ama net bir şey söyleyemedim. Bana bilgi verir misiniz? Kolay gelsin.

Cevap:

Merhabalar,

Teorik eğitimleri desteklemek ve mesleki anlamda pratik bilgiyi desteklemek için sürdürülen faaliyete staj denir. Bu sürece dâhil olan kişiye ise stajyer denir.Stajyerler gönüllü ve zorunlu olmak üzere ikiye ayrılır.

Kimler stajyer olarak kabul edilir?

Teorik eğitimleri desteklemek ve mesleki anlamda pratik bilgiyi desteklemek için sürdürülen faaliyete staj denir. Bu sürece dahil olan kişiye ise stajyer denir. Stajyerler gönüllü ve zorunlu olmak üzere ikiye ayrılır.

Gönüllü stajlar, okulların zorunluluk bildirmediği ve not bazında değerlendirilmeyen stajlardır. Bu stajyerler okulları zorunlu tutmadığı halde meslek öğrenmek, tatil günlerini değerlendirmek, tecrübe edinmek amacıyla staj yaparlar.

Zorunlu stajlar ise, okul tarafından zorunlu olarak yaptırılan, not sistemine dahil edilen ve sigortalılığı okul tarafından desteklenen stajlardır. Bağlı bulundukları okullarda öğrenim gördükleri bölümlerin bir gereği olarak belirlenen dönem aralığında stajlarını zorunlu olarak gerçekleştirirler.

Fakat herkesin bilmesi gereken en önemli konu; Staj ister zorunlu ister gönüllü olsun, kişi sigortalı olarak gösterilmek zorundadır.

Zorunlu stajyer ile gönüllü stajyer arasında ki fark nedir?

• Zorunlu stajda Sosyal Güvenlik Kurumu işe giriş bildirgesi okul tarafından 19-stajyer sigortalılık kodu ile yapılmalıdır.
• Gönüllü stajda ise Sosyal Güvenlik Kurumu işe giriş bildirgesi işveren tarafından 01-Tüm Sigorta kollarına tabi sigortalılık kodu ile yapılır, normal çalışanlar gibi işlem yapılır.
• Zorunlu stajda stajyere ödenen ücretten hiçbir yasal kesinti yapılmaz,
• Gönüllü stajyerin almış olduğu ücret tüm yasal kesintilere tabidir.
• Zorunlu stajda emeklilik primi ödenmediğinden staj dönemi sigorta başlangıç tarihi kabul edilmez, prim gün sayısı dikkate alınmaz.
• Gönüllü stajda prim ödemeleri normal çalışan gibi yapıldığı için, ödenen prim gün sayıları emeklilik hesaplamasında dikkate alınır.
• Zorunlu stajda 3308 Sayılı kanun kapsamına girmeyen ve de mesleki eğitim görmeyen bir öğrenciye ücret ödeme zorunluluğu yoktur,
• Gönüllü stajda normal çalışan olarak göründüğünden en az asgari ücret ödemesi yapılması gerekir.
• Zorunlu stajyerler, sadece Kısa Vadeli Sigorta Kolları kapsamında sigortalanırlar. Kısa vadeli sigorta kolları ise İş Kazası ve Meslek Hastalıkları, Hastalık ve Analık durumlarını kapsamaktadır.
• Gönüllü stajyerler, normal bir çalışan gibi sigorta girişi yapıldığı için Kısa Vadeli Sigorta Kolları Primi – Uzun Vadeli Sigorta Kolları Primi – Genel Sağlık Sigortası primi gibi tüm sigorta kollarına dahildir.

Stajyerlere ücret ödemesi zorunlu mudur?

Öğrenim gören kişilere staj yapması halinde, yirmi ve üzeri personeli olan iş yerleri tarafından en az aylık net asgari ücretin %30’u, yirmi kişiden az personeli olan iş yerleri ise en az aylık net asgari ücretin %15’ i kadar ücreti ödemekle yükümlüdür ve bu kişiler için vergi kesintisi yapılmamaktadır. Fakat belirlenen ücretlerin asgari ücretin %30’unu aşması durumunda aşan kısımlar vergiye tabi olacaktır.

Staj sürelerinin emekliliğe bir etkisi var mıdır?

Yasal düzenlemeler gereği zorunlu staj döneminde Kısa Vadeli Sigorta Kolları olarak adlandırılan İş Kazası, Meslek Hastalığı ve Hastalık Sigortası Primi ödenmektedir. Bu sigorta staj yapan öğrenciye yalnızca iş kazası ve meslek hastalığına karşı koruma sağlamaktadır. Fakat emeklilik hesaplamalarında Malullük, Yaşlılık ve Ölüm Sigortası Primini kapsayan Uzun Vadeli Sigorta Kolları dikkate alınmaktadır. Zorunlu stajyerlerin bu sigorta kolu kapsamı dışında kalmaları nedeniyle, emeklilik hesaplanmasında primi ödenmeyen bu süreler hizmet olarak değerlendirilmemekte, sigorta başlangıç tarihi olarak kabul edilmemektedir.

Staj zorunluluğu olmayan, gönüllü stajyerlerin staj dönemleri ise, normal çalışan statüsünde değerlendirilmekte ve tüm sigorta kollarına tabi tutulmaktadır. Emeklilik hesaplanmasında bu süreler dikkate alınmakta ve sigorta başlangıç tarihi olarak kabul edilmektedir.

Zorunlu staj ile gönüllü staj arasında ki fark nedir?